✅ این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمدمهدی سلیمانی جراح مغز و اعصاب تولید شده و مورد تایید ایشان می باشد.
مقدمه
به عنوان جراح مغز و اعصاب و فردی که سال ها بیماران مبتلا به دیسک کمر را ویزیت و درمان کرده ام، یکی از پرسش های پرتکرار خانم ها این است که آیا با وجود دیسک کمر میتوانند باردار شوند یا خیر. نگرانی طبیعی است، زیرا بارداری تغییرات زیادی در بدن ایجاد میکند و فشار بیشتری به ستون فقرات وارد می شود. در این مطلب تلاش میکنم به زبان ساده برای شما توضیح دهم که چه نکاتی باید بدانید و چه مراقبت هایی لازم است.
دیسک کمر چیست و چرا اهمیت دارد؟
بین مهره های ستون فقرات بالشتک هایی از جنس غضروف وجود دارد که به آنها دیسک گفته می شود. دیسک ها مانند ضربه گیر عمل میکنند و فشارهای روزمره را جذب میکنند. وقتی دیسک دچار آسیب یا پارگی می شود، بخشی از آن بیرون میزند و ممکن است به عصب های نخاعی فشار بیاورد. این وضعیت باعث کمردرد، انتشار درد به پاها، بی حسی یا ضعف عضلات می شود.
برای خانمی که قصد بارداری دارد، وجود دیسک کمر به این معنا نیست که بارداری غیر ممکن است، اما به معنی آن است که باید مراقبت بیشتری انجام شود.
آیا دیسک کمر مانع بارداری می شود؟
از نظر پزشکی، دیسک کمر به طور مستقیم تاثیری بر توانایی باروری و بارداری ندارد. خانم هایی که دیسک کمر دارند، از نظر باروری تفاوتی با دیگران ندارند. اما نکته مهم این است که بارداری فشار بیشتری بر ستون فقرات وارد میکند. بنابراین در کسانی که دیسک دارند، احتمال تشدید درد یا علائم در دوران بارداری بیشتر است.
در واقع مانع اصلی، نگرانی از شدت گرفتن درد یا محدودیت حرکتی است، نه ناتوانی در باردار شدن.
چرا دوران بارداری میتواند علائم دیسک را تشدید کند؟
بارداری با تغییرات متعددی همراه است که بر ستون فقرات تاثیر میگذارد:
افزایش وزن بدن که فشار بیشتری به کمر و لگن وارد میکند.
تغییرات هورمونی که باعث شل شدن رباط ها و مفاصل میشود.
جابجایی مرکز ثقل بدن که حالت ایستادن و راه رفتن را تغییر میدهد و کمر را تحت فشار قرار میدهد.
کم تحرکی نسبی در برخی خانم ها به دلیل ترس یا محدودیت های بارداری.
این عوامل در کنار هم میتوانند باعث شوند علائم دیسک کمر در دوران بارداری پررنگ تر شود.
آیا بارداری با دیسک کمر خطرناک است؟
اکثر خانم ها با وجود دیسک کمر میتوانند بدون خطر جدی بارداری را تجربه کنند. اما در برخی شرایط لازم است پزشک ارزیابی دقیق تری انجام دهد. مواردی که نیاز به توجه بیشتر دارند عبارتند از:
دیسک های شدید با فشار مستقیم بر عصب و ضعف پاها
سابقه جراحی دیسک کمر در گذشته
دردهای بسیار شدید که با دارو یا استراحت کنترل نمیشود
وجود مشکلات دیگر ستون فقرات مانند تنگی کانال نخاعی
در چنین شرایطی لازم است قبل از تصمیم به بارداری با پزشک مشورت شود و برنامه ریزی دقیق انجام گردد.
توصیه های قبل از بارداری برای خانم های مبتلا به دیسک
اگر دیسک کمر دارید و قصد بارداری دارید، رعایت چند نکته مهم ضروری است:
مشاوره با جراح مغز و اعصاب برای بررسی وضعیت دیسک و شدت آن.
کنترل وزن قبل از بارداری برای کاهش فشار بر ستون فقرات.
تقویت عضلات کمر و شکم با ورزش های مناسب تحت نظر پزشک یا فیزیوتراپیست.
اصلاح سبک زندگی شامل درست نشستن، درست راه رفتن و اجتناب از بلند کردن اجسام سنگین.
بررسی نیاز به درمان یا جراحی در موارد شدید قبل از بارداری.
توصیه های دوران بارداری برای خانم های مبتلا به دیسک کمر
برای اینکه بارداری با کمترین مشکل همراه باشد، این توصیه ها را در نظر داشته باشید:
فعالیت سبک و منظم مثل پیاده روی آرام یا شنا در آب گرم.
استفاده از کمربندهای حمایتی مخصوص بارداری که فشار کمر را کمتر میکند.
خوابیدن به پهلو با قرار دادن بالش بین زانوها برای کاهش فشار روی کمر.
کنترل وزن در محدوده توصیه شده توسط متخصص زنان.
مصرف داروها فقط با تجویز پزشک چون برخی داروهای مسکن برای بارداری مناسب نیستند.
فیزیوتراپی ملایم یا تمرینات کششی ایمن در صورت تجویز پزشک.
زایمان طبیعی یا سزارین؛ کدام برای دیسک کمر مناسب تر است؟
انتخاب روش زایمان در خانم هایی که دیسک کمر دارند بستگی به شرایط هر فرد دارد. در بسیاری موارد، زایمان طبیعی امکان پذیر است و مشکلی ایجاد نمیکند. اما در مواردی که دیسک شدید است یا فشار عصبی قابل توجه وجود دارد، ممکن است سزارین توصیه شود.
تصمیم نهایی باید مشترک بین جراح مغز و اعصاب و متخصص زنان گرفته شود تا هم سلامت مادر و هم سلامت نوزاد تامین شود.
بعد از زایمان چه باید کرد؟
بعد از زایمان بدن نیاز به زمان برای بازگشت به وضعیت قبل دارد. رعایت نکات زیر به بهبود سریعتر کمک میکند:
شروع تمرینات ملایم بعد از تایید پزشک برای تقویت عضلات کمر و شکم.
اجتناب از خم شدن طولانی هنگام شیر دادن و استفاده از صندلی مناسب.
در آغوش گرفتن نوزاد با وضعیت صحیح بدن و نزدیک به بدن برای جلوگیری از فشار اضافی.
ادامه پیگیری پزشکی در صورت باقی ماندن درد یا علائم عصبی.
سخن پایانی پزشک
به عنوان پزشک، تجربه من نشان میدهد که بیشتر خانم هایی که دیسک کمر دارند میتوانند بارداری موفق و سالمی داشته باشند. نکته کلیدی، آگاهی و مراقبت بیشتر است. دیسک کمر مانعی برای مادر شدن نیست، اما نیاز به برنامه ریزی، مشاوره پزشکی و رعایت نکات مراقبتی دارد.
اگر شما دیسک کمر دارید و قصد بارداری دارید، بهترین کار این است که قبل از اقدام، وضعیت ستون فقرات خود را بررسی کنید و با پزشک مشورت نمایید. با این روش میتوانید دوران بارداری را با آرامش بیشتری سپری کنید و سلامت خود و فرزندتان را تضمین نمایید.
