✅ این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمدمهدی سلیمانی جراح مغز و اعصاب تولید شده و مورد تایید ایشان می باشد.
مقدمه
سال هاست که با بیماران مبتلا به مشکلات دیسک کمر سر و کار دارم و می دانم تصمیم برای عمل جراحی یکی از دغدغه های مهم بیماران است. بسیاری از افراد وقتی می فهمند که دیسک کمر دارند، از خود می پرسند: «اگر عمل نکنم چه اتفاقی می افتد؟»
در این مطلب، با زبانی ساده و علمی توضیح می دهم که عدم درمان مناسب دیسک کمر چه پیامدهایی می تواند داشته باشد، چه زمانی جراحی ضروری است و چه مواردی را می توان با درمان های غیر جراحی کنترل کرد.
دیسک کمر چیست و چرا مشکل ایجاد می کند؟
بین مهره های ستون فقرات بالشتک هایی به نام دیسک وجود دارد که ضربه ها را جذب می کنند و باعث حرکت روان ستون فقرات می شوند. وقتی دیسک آسیب می بیند یا جابه جا می شود، ممکن است به ریشه های عصبی یا حتی نخاع فشار بیاورد. این فشار می تواند باعث درد، بی حسی، ضعف عضلانی یا علائم جدی تر شود.
اگر دیسک کمر را عمل نکنیم چه عوارضی دارد؟
بسته به شدت بیرون زدگی یا پارگی دیسک، محل درگیری و مدت زمان فشار بر عصب، پیامدهای مختلفی ممکن است ایجاد شود. برخی از مهم ترین آنها عبارتند از:
تشدید درد کمر و پا (سیاتیک)
فشار مداوم بر عصب، درد را شدیدتر و ماندگارتر می کند و کیفیت زندگی بیمار را کاهش می دهد.بی حسی و گزگز ماندگار
بی حسی و سوزن سوزن شدن در پاها یا حتی کف پا ممکن است دائمی شود، به خصوص اگر عصب برای مدت طولانی تحت فشار بماند.ضعف عضلانی و آتروفی
اگر عصب حرکتی تحت فشار باشد، عضلات آن ناحیه به تدریج ضعیف شده و لاغر می شوند. این تغییر ممکن است غیر قابل برگشت باشد.اختلال در کنترل ادرار و مدفوع
در موارد شدید، بیرون زدگی دیسک می تواند سندرم «کائودا اکوینا» ایجاد کند که یک اورژانس پزشکی است. در این حالت، بیمار ممکن است کنترل ادرار و مدفوع خود را از دست بدهد. درمان نکردن این وضعیت می تواند آسیب دائمی ایجاد کند.تغییرات جبران کننده در ستون فقرات
برای کاهش درد، بیمار ممکن است طرز نشستن و راه رفتن خود را تغییر دهد. این تغییرات می تواند باعث فشار به مفاصل دیگر ستون فقرات و حتی ایجاد مشکلات در لگن و زانوها شود.
آیا همیشه باید عمل کنیم؟
خیر. بسیاری از بیماران با درمان های غیر جراحی بهبود پیدا می کنند. این درمان ها شامل فیزیوتراپی، داروهای ضد التهاب، تزریق های تخصصی و تغییر سبک زندگی است.
اگر به دنبال راهکارهای ساده و ایمن برای کاهش درد دیسک کمر هستید، انجام چند حرکت کششی مفید در خانه می‌تواند به بهبود انعطاف ستون فقرات و کاهش فشار روی دیسک کمک کند. این تمرین‌ها باید با احتیاط و مطابق توصیه پزشک یا فیزیوتراپیست انجام شوند تا از آسیب بیشتر پیشگیری شود.
اما وقتی علائم عصبی پیشرفته مثل ضعف شدید عضله، بی اختیاری ادرار یا درد غیر قابل تحمل ایجاد شود، جراحی ضروری است.
چه کسانی بیشتر در معرض خطر عوارض جدی هستند؟
افرادی که بیرون زدگی دیسک آنها بزرگ و در مرکز کانال نخاعی است
بیمارانی که ضعف عضلانی پیشرونده دارند
کسانی که دردشان با درمان های غیر جراحی ظرف 6 تا 8 هفته بهبود نیافته
بیماران با علائم سندرم کائودا اکوینا
تجربه من به عنوان جراح
در طول سال ها جراحی، بارها با بیمارانی مواجه شده ام که به دلیل ترس از عمل، درمان خود را به تعویق انداختند. متاسفانه، برخی از آنها حتی بعد از جراحی نیز بهبودی کامل پیدا نکردند، چون عصب برای مدت طولانی آسیب دیده بود. در مقابل، بیمارانی که به موقع عمل شدند، اغلب به زندگی عادی و فعالیت های روزمره برگشتند.
چگونه بهترین تصمیم را بگیریم؟
تشخیص دقیق: انجام MRI و معاینه کامل عصبی برای مشخص کردن شدت مشکل
مشاوره با متخصص ستون فقرات: بررسی همه گزینه های درمانی
پیگیری منظم: اگر درمان غیر جراحی انتخاب می کنید، باید بهبود علائم خود را مرتب ارزیابی کنید
عمل به موقع در صورت لزوم: تعلل در موارد اورژانسی می تواند جبران ناپذیر باشد
جمع بندی
دیسک کمر همیشه به معنای نیاز به جراحی نیست، اما نادیده گرفتن علائم جدی می تواند آسیب دائمی ایجاد کند. هدف ما به عنوان پزشک، انتخاب بهترین و کم خطرترین درمان برای شماست. اگر علائم هشداردهنده دارید یا دردتان طولانی و مقاوم شده، مشاوره فوری با متخصص ستون فقرات ضروری است.
