✅ این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمدمهدی سلیمانی جراح مغز و اعصاب تولید شده و مورد تایید ایشان می باشد.
مقدمه
به عنوان جراح مغز و اعصاب، یکی از پرتکرارترین سؤالات بیمارانم این است که «برای دیسک گردن چه بالشتی بهتر است؟» انتخاب بالش مناسب فقط برای راحتی خواب نیست؛ در بیماران مبتلا به دیسک گردن، میتواند تفاوت میان یک خواب آرام و تشدید درد گردن و بازو باشد. در این مقاله با تکیه بر تجربه بالینی، به شما توضیح میدهم که چه نوع بالشی انتخاب کنید تا هم از گردن محافظت شود و هم روند بهبود آسیب دیسک سریعتر پیش برود.
نقش بالش در سلامت گردن
گردن ما از هفت مهره تشکیل شده است که دیسکهای بین مهرهای میان آنها به عنوان ضربهگیر عمل میکنند. در حالت طبیعی، انحنای ملایمی در ناحیه گردن وجود دارد (به شکل حرف C انگلیسی). اگر در هنگام خواب این انحنا حفظ نشود، فشار زیادی به دیسکها و عضلات گردنی وارد میشود و با گذشت زمان میتواند منجر به بیرونزدگی یا تشدید دیسک شود. بالش مناسب باید از این انحنا پشتیبانی کند و اجازه ندهد گردن در زاویه غیرطبیعی قرار گیرد.
ویژگیهای بالش مناسب برای دیسک گردن
انتخاب بالش به قد، عرض شانه و نحوه خواب شما بستگی دارد، اما چند اصل کلی همیشه ثابت است:
حمایت از انحنای طبیعی گردن
بالش باید به گونهای باشد که انحنای طبیعی گردن در حالت خوابیده حفظ شود، نه صاف و نه بیش از حد خمیده.ارتفاع مناسب (نه زیاد، نه کم)
بالش خیلی بلند، سر را به جلو خم میکند و باعث فشار روی مهرههای پایین گردن میشود.
بالش خیلی کوتاه هم سر را به عقب میبرد و عضلات پشت گردن را منقبض نگه میدارد.
برای بیشتر افراد، ارتفاع مناسب بین ۱۰ تا ۱۲ سانتیمتر است.جنس بالش
بالشهای مموری فوم یا فوم هوشمند بهترین گزینه هستند. این بالشها به شکل گردن و سر شما فرم میگیرند و فشار را به صورت یکنواخت پخش میکنند.
بالشهای پر یا پشمی اگرچه نرماند، اما به مرور شکل خود را از دست میدهند و تکیهگاه کافی به گردن نمیدهند.محافظت از شانهها
اگر پهلو میخوابید، ارتفاع بالش باید به اندازهای باشد که فاصله میان شانه و سر پر شود تا گردن در امتداد ستون فقرات باقی بماند.
بهترین نوع بالش برای موقعیتهای مختلف خواب
اگر به پشت میخوابید
برای این وضعیت، بالشی با برآمدگی مخصوص زیر گردن و بخش کمارتفاع زیر سر مناسب است. این طراحی باعث حفظ انحنای فیزیولوژیک گردن میشود. بالشهای طبی مموری فوم گزینه خوبی هستند.
اگر به پهلو میخوابید
باید بالشی انتخاب کنید که فضای بین شانه و سر را پر کند تا گردن در خط مستقیم با ستون فقرات قرار گیرد. بالشهای با ارتفاع متوسط و گوشههای مقاوم توصیه میشود. برخی مدلهای طبی مخصوص خواب پهلو طراحی شدهاند که در قسمت کناری محکمتر هستند.
اگر به شکم میخوابید
این وضعیت برای بیماران مبتلا به دیسک گردن توصیه نمیشود، زیرا باعث چرخش مداوم گردن و فشار به دیسکها میشود. اگر عادت به این نوع خواب دارید، سعی کنید کمکم آن را تغییر دهید. تا زمانی که موفق نشدهاید، از بالش بسیار نازک یا حتی بدون بالش استفاده کنید.
آیا بالشهای ارتوپدی همیشه بهتریناند؟
در کل بله، اما با یک شرط: بالش باید با فرم بدن و نحوه خواب شما متناسب باشد. بسیاری از بیماران بالش طبی میخرند ولی بعد از چند شب رهایش میکنند، چون مدل انتخابی برای فرم بدنشان مناسب نبوده. بهترین روش، امتحان کردن بالش برای چند شب است.
در کل، بالشهای ارتوپدی با انحنای استاندارد و فوم با چگالی متوسط بیشترین رضایت را دارند.
نکاتی برای انتخاب و نگهداری بالش
هر دو تا سه سال بالش خود را عوض کنید.
بالشهای قدیمی شکل خود را از دست میدهند و دیگر حمایت لازم را ندارند.قابلیت شستوشو یا روکش قابل تعویض داشته باشد.
تمیزی بالش به سلامت پوست و تنفس شما کمک میکند.در سفر از بالش گردنی U شکل استفاده کنید.
اگر زیاد سفر میکنید، این بالشها مانع خم شدن ناگهانی گردن میشوند.در زمان استراحت روزانه یا کار با موبایل از بالشتکهای گردنی نرم استفاده کنید.
این کار از فشار مداوم روی مهرههای گردنی جلوگیری میکند.
آیا بالش هوشمند یا خنککننده مفید است؟
بالشهای جدیدی با ویژگیهای کنترل دما یا ماساژ ملایم طراحی شدهاند. اگرچه این فناوریها به خودی خود دیسک را درمان نمیکنند، اما میتوانند باعث بهبود کیفیت خواب شوند. نکته مهم همچنان حفظ تراز ستون فقرات و انحنای گردن است، نه امکانات جانبی بالش.
اشتباهات رایج بیماران دیسک گردن در انتخاب بالش
استفاده از چند بالش روی هم برای احساس راحتی بیشتر
خوابیدن روی صندلی یا مبل
گذاشتن بالش زیر شانهها به جای زیر سر
انتخاب بالش بیش از حد نرم یا سفت
بیتوجهی به نوع وضعیت خواب
این اشتباهات در بلندمدت فشار روی دیسک را افزایش میدهد و میتواند باعث بیحسی بازو یا تشدید درد گردن شود.
توصیه پزشک برای بیماران با درد مزمن یا پس از جراحی
اگر دچار بیرونزدگی دیسک گردن یا پس از جراحی دیسک هستید، بالش باید توسط پزشک یا فیزیوتراپیست با توجه به فرم بدن و وضعیت ستون فقرات انتخاب شود. در بیماران خاص، گاهی لازم است بالش با ارتفاع متغیر یا قابل تنظیم استفاده شود تا در طول دوره نقاهت با تغییر وضعیت بدن هماهنگ شود.
در برخی موارد خاص، بالشهای آبی یا بادی که سفتی آن تنظیمپذیر است، برای بیماران مفیدتر هستند. این مدلها امکان تنظیم دقیق ارتفاع را میدهند و برای گردنهای حساس ایدهآلاند.
جمعبندی پزشک
بالش مناسب برای دیسک گردن باید انحنای طبیعی گردن را حفظ کند، فشار را یکنواخت پخش کند و بسته به نحوه خواب انتخاب شود. بهترین گزینه معمولاً بالشهای مموری فوم با طراحی ارگونومیک هستند. اگر پس از تغییر بالش همچنان احساس درد، بیحسی یا سنگینی در شانه و بازو دارید، حتماً باید معاینه دقیق انجام شود، چون احتمال دارد مشکل از مهره یا دیسک باشد نه فقط از بالش.
سوال پرتکرار بیماران
آیا فقط با تعویض بالش میشود دیسک گردن را درمان کرد؟
خیر. بالش مناسب، مکمل درمان است نه جایگزین آن. برای بهبود واقعی باید درمان دارویی، فیزیوتراپی، تمرینهای اصلاحی و گاهی جراحی توسط پزشک متخصص انجام شود.
