✅این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمد مهدی سلیمانی جراح مغزواعصاب تولید شده ومورد تایید ایشان می باشد.
مقدمه
دیسک کمر یکی از رایج ترین مشکلات ستون فقرات است که می تواند زندگی روزمره فرد را مختل کند. اما سوال اصلی این است: چگونه دیسک کمر می گیریم؟ در این مقاله از وب سایت دکتر محمدمهدی سلیمانی، جراح مغز و اعصاب، به بررسی علمی و دقیق علت ها، عوامل خطر، علائم و روش های پیشگیری از دیسک کمر می پردازیم.
دیسک کمر چیست؟
دیسک کمر به بالشتک های ژلاتینی میان مهره های کمر گفته می شود که نقش ضربه گیر دارند. این دیسک ها از بخش مرکزی نرم (نوکلئوس) و پوسته خارجی محکم (آنولوس) تشکیل شده اند. وقتی این پوسته آسیب ببیند و بخش داخلی به بیرون نشت کند، به آن «فتق دیسک کمر» گفته می شود که باعث فشار بر اعصاب نخاعی می گردد.
چگونه دیسک کمر می گیریم؟ دلایل و عوامل خطر
عوامل متعددی می توانند باعث تخریب دیسک و بروز فتق دیسک کمر شوند:
افزایش سن
با افزایش سن، دیسک ها دچار تحلیل می شوند و خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند. این یکی از اصلی ترین دلایل فتق دیسک است.بلند کردن اجسام سنگین به شیوه نادرست
برداشتن بار با خم شدن از ناحیه کمر، فشار زیادی بر دیسک ها وارد می کند و خطر آسیب را افزایش می دهد.نشستن طولانی مدت
زندگی پشت میز و عدم تحرک، مخصوصا نشستن های طولانی با وضعیت نامناسب، فشار مزمن بر ستون فقرات وارد می کند.چاقی و اضافه وزن
وزن اضافی به ویژه در ناحیه شکم، بار اضافه ای به کمر وارد می کند و احتمال فتق دیسک را بالا می برد.فعالیت های سنگین ورزشی یا فیزیکی
انجام حرکات ورزشی بدون آمادگی و گرم کردن یا بلند کردن وزنه های سنگین می تواند باعث پارگی دیسک شود.عوامل ژنتیکی
برخی افراد به طور ارثی مستعد ضعف دیسک ها هستند و زودتر دچار فتق می شوند.سیگار کشیدن
نیکوتین باعث کاهش جریان خون در دیسک ها می شود و فرایند ترمیم آنها را مختل می کند.
علائم دیسک کمر چیست؟
فتق دیسک می تواند علائم متعددی داشته باشد که بسته به محل و شدت فتق متفاوت است. مهم ترین علائم عبارتند از:
- درد شدید در ناحیه کمر یا باسن
- انتشار درد به پاها (معمولا یک پا)
- بی حسی، گزگز یا ضعف عضلانی در پا
- تشدید درد هنگام نشستن، خم شدن یا عطسه
- در موارد شدید: اختلال در کنترل ادرار یا مدفوع (علامت اورژانسی)
تشخیص دیسک کمر چگونه انجام می شود؟
پزشک متخصص مغز و اعصاب ابتدا شرح حال دقیق و معاینه فیزیکی انجام می دهد. در صورت نیاز از ابزارهای تصویربرداری مانند:
- MRI برای مشاهده دقیق دیسک و اعصاب
- CT اسکن در موارد خاص
- نوار عصب و عضله برای بررسی میزان فشار به عصب
استفاده می کند.
روش های پیشگیری از دیسک کمر
برای پیشگیری از ابتلا به فتق دیسک کمر، رعایت نکات زیر بسیار موثر است:
- حفظ وزن مناسب
- ورزش منظم با تمرکز بر عضلات شکم و کمر
- بلند کردن اصولی اجسام سنگین (با زانو، نه با کمر)
- اصلاح وضعیت نشستن و ایستادن
- استفاده از صندلی ارگونومیک
- ترک سیگار
- خوابیدن روی تشک استاندارد و مناسب
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر دچار کمردردی هستید که به پاها می زند، یا بی حسی و ضعف عضلانی دارید، باید حتما توسط جراح مغز و اعصاب معاینه شوید. تشخیص زودهنگام و درمان مناسب می تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.
جمع بندی
دیسک کمر یکی از بیماری های شایع در جامعه مدرن است که دلایل متعددی دارد. با رعایت اصول صحیح در سبک زندگی و شناخت عوامل خطر، می توان از ابتلا به این مشکل جلوگیری کرد. در صورت بروز علائم نگران کننده، مشورت با پزشک متخصص مانند دکتر محمدمهدی سلیمانی، جراح مغز و اعصاب، می تواند گام مهمی در مسیر بهبودی و بازگشت به زندگی عادی باشد.