✅ این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمدمهدی سلیمانی جراح مغز و اعصاب تولید شده و مورد تایید ایشان می باشد.


مقدمه

یکی از پرسش‌های پرتکرار بیماران من این است: «آقای دکتر، آیا عمل ستون فقرات خطرناک است؟»
طبیعی است که هر فردی پیش از تصمیم به جراحی، نگران پیامدها و عوارض احتمالی باشد. در این مطلب می‌خواهم با زبانی ساده اما علمی به این موضوع بپردازم. آنچه می‌خوانید بر پایه تجربه بالینی من به عنوان جراح مغز و اعصاب و سال‌ها کار با بیماران مبتلا به مشکلات ستون فقرات است.

چرا برخی بیماران به جراحی ستون فقرات نیاز پیدا می‌کنند؟

بیشتر مشکلات ستون فقرات با درمان‌های غیرجراحی مانند دارو، فیزیوتراپی و ورزش‌های اصلاحی بهبود می‌یابند. اما در برخی شرایط، فشار بر نخاع یا ریشه‌های عصبی به حدی می‌رسد که بیمار دچار درد شدید، بی‌حسی، ضعف اندام یا حتی اختلال در کنترل ادرار و مدفوع می‌شود. در این مواقع، جراحی بهترین و گاه تنها راه نجات بیمار از آسیب‌های دائمی است.

آیا همه عمل‌های ستون فقرات یکسان هستند؟

خیر. جراحی‌های ستون فقرات تنوع زیادی دارند:

• دیسککتومی (برداشتن دیسک بیرون زده)

• لامینکتومی (برداشتن فشار از روی نخاع)

• فیوزن یا فیوژن (جوش دادن دو مهره برای رفع بی‌ثباتی)

• جراحی‌های میکروسکوپی یا اندوسکوپی (کم‌تهاجمی و با برش کوچک)

هر نوع جراحی میزان خطر و پیچیدگی مخصوص به خود را دارد و نمی‌توان حکم کلی برای همه صادر کرد.

خطرات احتمالی جراحی ستون فقرات

هر عمل جراحی ممکن است عوارضی داشته باشد. در جراحی ستون فقرات، مهم‌ترین نگرانی‌ها عبارتند از:

1. عفونت محل جراحی

2. خونریزی یا لخته شدن خون

3. آسیب عصبی که می‌تواند به صورت بی‌حسی یا ضعف عضلات ظاهر شود

4. عود دیسک یا مشکل مجدد در همان ناحیه

5. درد باقی‌مانده به دلیل آسیب‌های قبلی یا تغییرات ساختاری ستون فقرات

اما باید بدانید که با پیشرفت تکنولوژی و روش‌های نوین جراحی، احتمال بروز این عوارض نسبت به گذشته به شکل چشمگیری کاهش یافته است.

چه عواملی خطر عمل ستون فقرات را کاهش می‌دهند؟

• انتخاب صحیح بیمار: زمانی که جراحی واقعا لازم باشد، نتیجه مثبت بسیار بیشتر است.

• تجربه جراح: مهارت و دقت جراح نقشی کلیدی دارد.

• روش‌های نوین کم‌تهاجمی: برش‌های کوچک‌تر، خونریزی کمتر و دوران نقاهت کوتاه‌تر.

• رعایت مراقبت‌های قبل و بعد از عمل: کنترل بیماری‌های زمینه‌ای مانند دیابت و فشار خون، ترک سیگار و انجام فیزیوتراپی پس از عمل.

تجربه من از بیماران پس از عمل

بیشتر بیمارانم پس از جراحی ستون فقرات، به‌ویژه آنهایی که دچار درد شدید یا ضعف عصبی بودند، بهبود قابل‌توجهی پیدا کرده‌اند. بسیاری از آنها می‌گویند «ای کاش زودتر تصمیم می‌گرفتیم.» البته واقعیت این است که هر بیمار منحصر به فرد است و باید شرایط او جداگانه بررسی شود.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر عوارض هستند؟

• بیماران با سن بالا

• افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای مزمن مانند دیابت یا مشکلات قلبی

• بیمارانی که چاقی شدید دارند

• کسانی که چند بار عمل جراحی ستون فقرات انجام داده‌اند

این گروه از بیماران نیازمند دقت و مراقبت ویژه هستند.

پرسش رایج بیماران: آیا ممکن است بعد از عمل فلج شوم؟

این ترس شایع است. در عمل‌های ستون فقرات، خطر آسیب جدی به نخاع بسیار کم است، به‌ویژه زمانی که عمل توسط جراح متخصص و با تجهیزات مدرن انجام شود. بر اساس آمارهای جهانی، احتمال فلج شدن دائمی پس از جراحی ستون فقرات کمتر از یک درصد است.

مقایسه سود و زیان جراحی ستون فقرات

نتیجه‌گیری پزشک

عمل ستون فقرات ذاتا پرریسک‌تر از بسیاری جراحی‌های ساده است، زیرا با اعصاب و نخاع در ارتباط است. اما با دانش و تجهیزات امروزی، این عمل برای بسیاری از بیماران ایمن و موفقیت‌آمیز انجام می‌شود. نکته کلیدی این است که تصمیم به جراحی باید بر پایه بررسی دقیق علائم، نتایج تصویربرداری و معاینه بالینی گرفته شود.

به عنوان یک جراح، توصیه می‌کنم اگر درمان‌های غیرجراحی برای شما مؤثر نبوده و علائم جدی دارید، از ترس خطرات احتمالی عمل را به تأخیر نیندازید. در بسیاری موارد، تعویق جراحی می‌تواند به آسیب‌های جبران‌ناپذیر منجر شود.

سخن پایانی

پرسش «آیا عمل ستون فقرات خطرناک است؟» پاسخ ساده بله یا خیر ندارد. خطر وجود دارد، اما با انتخاب درست جراح، روش مناسب و رعایت مراقبت‌ها، احتمال موفقیت بسیار بالا است. من در تجربه بالینی خود بارها شاهد بوده‌ام که بیماران پس از جراحی توانسته‌اند به زندگی عادی و بدون درد بازگردند.