✅ این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمدمهدی سلیمانی جراح مغز و اعصاب تولید شده و مورد تایید ایشان می باشد.

مقدمه
 

به عنوان جراح مغز و اعصاب و کسی که سال ها با بیماران مبتلا به مشکلات گردن و ستون فقرات مواجه بوده ام، همیشه یک سوال تکراری از من پرسیده میشود: این مشکل چقدر شایع است و چند درصد مردم دیسک گردن دارند؟ پاسخ کوتاه این است که دیسک گردن بسیار شایع تر از چیزی است که اغلب تصور میشود. بسیاری از افراد حتی بدون آن که بدانند درجاتی از بیرون زدگی یا فرسایش دیسک گردن دارند و فقط در صورتی متوجه میشوند که درد یا علائم عصبی ظاهر شود.

تعریف دقیق دیسک گردن
دیسک های بین مهره ای ساختارهای انعطاف پذیر و جذب کننده فشار هستند که بین مهره های گردنی قرار دارند. این دیسک ها در طول زمان ممکن است دچار خشک شدن، پارگی یا بیرون زدگی شوند. وقتی این تغییرات به حدی برسد که به ریشه های عصبی یا نخاع فشار وارد کند، به آن دیسک گردن گفته میشود.
 

چند درصد مردم دیسک گردن دارند؟
براساس مطالعات معتبر ام ار ای روی افراد بدون علائم، مشخص شده که بین 30 تا 50 درصد افراد بالای 30 سال درجاتی از مشکلات دیسک گردن دارند. این درصد با افزایش سن به شکل قابل توجهی بالاتر میرود. در افراد بالای 50 سال، شیوع تغییرات دیسک گردن میتواند به 70 درصد برسد. در افرادی که سبک زندگی کم تحرک دارند یا ساعات زیادی با موبایل و کامپیوتر کار میکنند، این آمار حتی بیشتر هم مشاهده میشود.

نکته مهم این است که وجود تغییرات دیسک گردن همیشه به معنای بیماری نیست. بسیاری از افراد دچار فرسایش یا بیرون زدگی خفیف دیسک هستند اما هیچ علامتی تجربه نمیکنند.

چرا دیسک گردن اینقدر شایع شده است؟
در سال های اخیر افزایش مشکلات دیسک گردن دلایل مشخصی دارد:

نشستن طولانی مدت و وضعیت نامناسب بدن
استفاده مداوم از موبایل و خم کردن گردن به جلو
ضعف عضلات گردن و شانه
افزایش وزن و کمبود تحرک
افزایش سن و خشک شدن طبیعی دیسک ها
افزایش این عوامل باعث میشود فشار زیادی روی مهره های گردن وارد شود. نتیجه آن فرسایش سریع تر دیسک و احتمال بیرون زدگی است.

آیا همه افرادی که دیسک گردن دارند نیاز به جراحی دارند؟
خیر. بر اساس تجربه بالینی، بیش از 85 درصد بیماران مبتلا به دیسک گردن با درمان های غیر جراحی بهبود پیدا میکنند. درمان هایی مثل فیزیوتراپی، اصلاح سبک زندگی، دارو درمانی، ورزش های تقویتی و در برخی موارد تزریقات هدفمند، معمولا نتیجه قابل قبول ایجاد میکنند. جراحی فقط زمانی لازم است که فشار دیسک به نخاع یا ریشه عصبی باعث ضعف یا علائم عصبی پیشرونده شده باشد.

علائم هشدار دهنده دیسک گردن
اگرچه بسیاری از افراد بدون علامت هستند، اما بعضی نشانه ها هشدار دهنده محسوب میشوند:

درد مداوم گردن یا شانه
دردی که به بازو یا انگشتان تیر میکشد
بی حسی یا گزگز دست ها
ضعف در بازو یا انگشتان
سرگیجه های مرتبط با گردن
دردی که با نشستن طولانی مدت تشدید میشود
اگر چنین علائمی دارید، لازم است معاینه دقیق انجام شود.

رابطه سن و شیوع دیسک گردن
شناخت ارتباط سن و مشکلات دیسک گردن برای پیشگیری بسیار مهم است:

در دهه سوم زندگی: حدود 20 تا 30 درصد افراد علائم اولیه تخریب دیسک را دارند.
در دهه چهارم: بین 30 تا 50 درصد افراد درجاتی از بیرون زدگی یا تخریب دیسک دیده میشود.
در دهه پنجم و ششم: شیوع مشکلات دیسک به 60 تا 70 درصد میرسد.
در سنین بالاتر: تقریباً در اغلب افراد ام ار ای نشانه هایی از خشک شدن دیسک را نشان میدهد.
این اعداد نشان میدهد که دیسک گردن یک روند طبیعی فرسایش است اما شدت آن بستگی به سبک زندگی دارد.

چه کسانی بیشتر در معرض خطر هستند؟
بر اساس تجربه بالینی، گروه های زیر بیشتر در معرض ابتلا به دیسک گردن هستند:

کارمندان با ساعات طولانی پشت میز
رانندگان
افرادی که زیاد با موبایل کار میکنند
افراد با ضعف عضلات گردن و شانه
ورزشکارانی که فشار زیاد به گردن وارد میکنند
افرادی که سابقه ضربه به گردن دارند
افراد مبتلا به آرتروز یا تنگی کانال نخاعی
آگاهی از این عوامل کمک میکند پیشگیری بهتر انجام شود.

آیا دیسک گردن همیشه درد دارد؟
خیر. بسیاری از تغییرات دیسک گردن فقط روی ام ار ای دیده میشود و بیمار حتی احساس درد ندارد. درد زمانی ایجاد میشود که دیسک به ریشه عصبی یا نخاع فشار وارد کند. به همین دلیل در برخی بیماران ام ار ای پر از تغییرات است اما علائم خفیف دارند و در برخی بیماران با تغییرات خفیف، درد شدید ایجاد میشود.

روش های تشخیص دقیق دیسک گردن
تشخیص با ترکیب تجربه متخصص، معاینه عصبی و تست های تصویربرداری انجام میشود:

معاینه عصبی دقیق
بررسی حس، قدرت و رفلکس ها
ام ار ای با کیفیت مناسب
در موارد خاص تست نوار عصب
هدف از تشخیص فقط دیدن دیسک نیست، بلکه باید بررسی شود این دیسک تا چه حد باعث فشار یا التهاب عصبی شده است.

درمان های غیر جراحی دیسک گردن
در اغلب بیماران درمان های زیر موثر هستند:

استراحت نسبی و اصلاح وضعیت بدن
فیزیوتراپی تخصصی
داروهای ضد التهاب و شل کننده عضلات
ورزش های تقویتی برای عضلات گردن و شانه
کاهش وزن و افزایش فعالیت بدنی
استفاده درست از موبایل و کامپیوتر
تزریق های هدفمند در موارد خاص
این درمان ها بسته به وضعیت بیمار انتخاب میشوند.

چه زمانی جراحی لازم است؟
جراحی زمانی توصیه میشود که:

درد شدید و مداوم باشد
ضعف عضلانی ایجاد شده باشد
بی حسی یا گزگز پیشرونده باشد
فشار دیسک به نخاع دیده شود
درمان های غیر جراحی موثر نبوده باشد
هدف جراحی، برداشتن فشار از روی عصب یا نخاع و برگرداندن کیفیت زندگی بیمار است.

پیشگیری از دیسک گردن
برای کاهش احتمال بروز یا پیشرفت دیسک گردن توصیه های زیر موثر هستند:

اصلاح وضعیت نشستن
تقویت عضلات گردن و شانه
کاهش استفاده طولانی از موبایل
حرکت دادن گردن در طول کار
خوابیدن با بالش مناسب
کنترل وزن
ترک سیگار
این نکات در ظاهر ساده هستند اما تاثیر بسیار زیادی در سلامت گردن دارند.

جمع بندی
حدود 30 تا 50 درصد افراد بالای 30 سال درجاتی از مشکلات دیسک گردن دارند و این عدد در سنین بالاتر حتی بیشتر میشود. این یک روند طبیعی است اما شدت و علائم آن وابسته به سبک زندگی، وضعیت بدنی، فعالیت ها و عوامل شغلی است. بیشتر بیماران بدون نیاز به جراحی با درمان های غیر تهاجمی بهبود پیدا میکنند. تشخیص دقیق و درمان به موقع توسط متخصص میتواند از پیشرفت بیماری جلوگیری کند و کیفیت زندگی بیمار را حفظ کند.