✅ این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمدمهدی سلیمانی جراح مغز و اعصاب تولید شده و مورد تایید ایشان می باشد.
مقدمه
یکی از سوالاتی که بیماران من بارها مطرح می کنند این است که «آیا دیسک گردن خطرناک است؟». در این مقاله تلاش می کنم با زبانی ساده و در عین حال علمی، تمام نکات مهم درباره دیسک گردن را برای شما توضیح بدهم تا با آگاهی کامل مسیر درمانی خود را طی کنید.
دیسک گردن چیست؟
بین مهره های ستون فقرات، ساختاری به نام دیسک وجود دارد. دیسک ها مانند بالشتک عمل می کنند و باعث می شوند مهره ها به راحتی حرکت کنند و ضربه ها را جذب کنند. هر دیسک از یک بخش نرم داخلی به نام هسته و یک بخش سفت خارجی به نام حلقه فیبری تشکیل شده است.
وقتی این حلقه سفت ضعیف یا پاره شود، قسمت داخلی دیسک به بیرون فشار می آورد. اگر این بیرون زدگی در مهره های گردن رخ دهد، به آن دیسک گردن یا به اصطلاح علمی «فتق دیسک گردنی» می گوییم.
دیسک گردن چه علائمی دارد؟
علائم دیسک گردن بسته به شدت و محل آسیب می تواند متفاوت باشد. شایع ترین علائم عبارتند از:
درد در ناحیه گردن که ممکن است به شانه و بازو انتشار پیدا کند
گزگز یا بی حسی در دست ها و انگشتان
ضعف عضلات بازو یا دست
محدود شدن حرکات گردن
سردردهای پشت سر یا ناحیه پس سری
نکته مهم این است که هر درد گردنی نشانه دیسک نیست. تشخیص قطعی تنها با معاینه پزشک متخصص و بررسی تصویربرداری مانند MRI امکان پذیر است.
آیا دیسک گردن خطرناک است؟
پاسخ من به بیماران این است: دیسک گردن همیشه خطرناک نیست، اما می تواند خطرناک شود.
اگر بیرون زدگی دیسک کوچک باشد و فشار زیادی به اعصاب وارد نکند، معمولا با درمان های غیرجراحی کنترل می شود و بیمار به زندگی طبیعی برمی گردد.
اما اگر دیسک به ریشه های عصبی یا حتی نخاع فشار بیاورد، می تواند باعث مشکلات جدی شود که درمان را فوری و ضروری می کند.
مواردی که دیسک گردن خطرناک می شود
ضعف پیشرونده در دست یا پا: اگر بیماری احساس کند توانایی گرفتن اشیا را از دست می دهد یا دچار لنگیدن شده است.
بی اختیاری ادرار یا مدفوع: نشانه فشار شدید روی نخاع است و یک وضعیت اورژانسی محسوب می شود.
دردهای شدید و غیرقابل تحمل که به درمان دارویی پاسخ نمی دهند.
بی حسی گسترده در اندام ها که به سرعت پیشرفت می کند.
در این شرایط، جراحی معمولا تنها راه جلوگیری از آسیب دائمی است.
درمان دیسک گردن
به طور کلی درمان دیسک گردن به دو دسته غیرجراحی و جراحی تقسیم می شود.
درمان غیرجراحی
بیشتر بیماران در مراحل اولیه با روش های غیرجراحی بهبود پیدا می کنند. این روش ها شامل:
مصرف داروهای ضدالتهاب و شل کننده عضلات
فیزیوتراپی و ورزش های مخصوص گردن
استفاده کوتاه مدت از گردنبند طبی
تزریق داروهای ضدالتهاب در اطراف اعصاب در موارد خاص
درمان جراحی
اگر بیمار به درمان های غیرجراحی پاسخ ندهد یا علائم خطرناک وجود داشته باشد، جراحی توصیه می شود. جراحی های دیسک گردن روش های مختلفی دارند که انتخاب آنها به شرایط بیمار بستگی دارد. رایج ترین روش ها عبارتند از:
خارج کردن دیسک و جایگزینی آن با پروتز یا قفس بین مهره ای
فیوژن یا جوش دادن مهره ها برای ایجاد پایداری بیشتر
جراحی های کم تهاجمی با برش کوچک و دوره نقاهت کوتاه تر
پیشگیری از دیسک گردن
بسیاری از بیماران من پس از درمان می پرسند چطور می توانند جلوی عود دوباره دیسک را بگیرند. نکات پیشگیرانه بسیار مهم است:
حفظ وضعیت صحیح بدن هنگام نشستن و کار با رایانه
پرهیز از خم کردن طولانی مدت گردن روی گوشی موبایل
انجام منظم ورزش های کششی و تقویتی گردن
پرهیز از بلند کردن اجسام سنگین به شکل غلط
داشتن وزن مناسب و تغذیه سالم
دیسک گردن در چه سنی شایع تر است؟
دیسک گردن معمولا در سنین میانسالی شایع تر است، یعنی بین 30 تا 50 سال. اما با توجه به سبک زندگی امروزی، استفاده زیاد از موبایل و نشستن طولانی مدت پشت میز، در جوانان نیز به وفور دیده می شود. حتی نوجوانان هم ممکن است دچار علائم دیسک گردن شوند.
آیا همه دیسک های گردن نیاز به جراحی دارند؟
خیر. بیشتر بیماران با روش های غیرجراحی بهبود پیدا می کنند. تنها حدود 10 تا 15 درصد بیماران نیاز به جراحی پیدا می کنند. تصمیم گیری درباره جراحی باید توسط متخصص مغز و اعصاب و ستون فقرات و پس از بررسی دقیق شرایط بیمار انجام شود.
پیام من به بیماران
دیسک گردن بیماری خطرناکی نیست اگر زود تشخیص داده شود و به موقع درمان شود. خطر اصلی زمانی است که بیمار علائم هشدار را نادیده بگیرد و درمان را به تعویق بیندازد. به همین دلیل توصیه می کنم اگر درد گردن همراه با بی حسی یا ضعف در دست ها دارید، حتما به پزشک متخصص مراجعه کنید.
جمع بندی
دیسک گردن به معنای بیرون زدگی دیسک بین مهره ای در ناحیه گردن است.
علائم آن شامل درد گردن، انتشار درد به شانه و دست، گزگز و بی حسی یا ضعف عضلانی است.
دیسک گردن همیشه خطرناک نیست، اما در صورت فشار بر نخاع یا اعصاب می تواند بسیار جدی باشد.
درمان شامل روش های غیرجراحی و در موارد خاص جراحی است.
پیشگیری با اصلاح سبک زندگی و انجام ورزش های گردن امکان پذیر است.
به عنوان یک جراح مغز و اعصاب تاکید می کنم که آگاهی، تشخیص به موقع و مراجعه سریع به پزشک می تواند از بسیاری از عوارض جدی دیسک گردن جلوگیری کند.
