✅ این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمدمهدی سلیمانی جراح مغز و اعصاب تولید شده و مورد تایید ایشان می باشد.
مقدمه
در طول سال‌ها تجربه درمان بیماری‌های دیسک و ستون فقرات، بارها مشاهده کرده‌ام که انتخاب کفش مناسب می‌تواند نقش تعیین‌کننده‌ای در پیشگیری از کمردرد و حتی درمان دردهای دیسکی داشته باشد. بسیاری از بیماران من بدون اینکه متوجه باشند، با کفش‌های نامناسب به مرور زمان به ستون فقرات خود آسیب زده‌اند.
این مقاله برای افرادی نوشته شده که می‌خواهند با انتخاب درست کفش، از دردهای کمری و مشکلات دیسک پیشگیری کنند یا روند بهبودی خود را تسریع ببخشند.
چرا انتخاب کفش مناسب بر سلامت کمر تاثیر دارد؟
کف پا، اولین نقطه تماس بدن با زمین است. نحوه راه رفتن و ایستادن ما از کف پا شروع می‌شود و تا زانو، لگن و نهایتا ستون فقرات ادامه دارد. زمانی که کفش نامناسبی می‌پوشید، تراز طبیعی بدن به هم می‌خورد و فشار به شکل نادرست به مهره‌ها وارد می‌شود. این فشار مداوم می‌تواند منجر به فتق دیسک، بیرون‌زدگی دیسک یا تشدید دردهای قبلی شود.
ویژگی‌های یک کفش مناسب برای سلامت ستون فقرات
یک کفش مناسب باید ساختاری داشته باشد که نه تنها به پا آسیب نزند، بلکه از ستون فقرات نیز حمایت کند. مهم‌ترین ویژگی‌ها عبارتند از:
کفی نرم و ضربه‌گیر: جذب ضربه هنگام راه رفتن باعث کاهش فشار به دیسک‌ها می‌شود.
قوس مناسب کف پا: وجود ساپورت قوس داخلی از انحراف زانو و کشش کمر جلوگیری می‌کند.
پاشنه با ارتفاع استاندارد (۲ تا ۴ سانتی‌متر): پاشنه بلند یا کفش کاملاً تخت، هردو مضر هستند.
زیره انعطاف‌پذیر و غیرلغزنده: مانع انتقال مستقیم ضربه به ستون فقرات می‌شود.
پشتی مناسب در ناحیه پاشنه و مچ: ثبات در حرکات پا، مانع چرخش غیرطبیعی لگن و کمر می‌شود.
جنس سبک و قابل تنفس: راحتی در راه رفتن، مانع خستگی عضلانی زودرس می‌شود.
کفش‌های آسیب‌زننده به کمر
بر اساس شواهد بالینی، کفش‌های زیر بیشتر از همه به ستون فقرات آسیب می‌زنند:
| نوع کفش | دلیل آسیب به کمر |
|---|---|
| پاشنه بلند | تغییر زاویه لگن و افزایش فشار به مهره‌های کمری |
| کفش‌های تخت (مانند باله‌ای یا صندل‌های معمولی) | فقدان ساپورت قوس پا، افزایش فشار به کمر |
| کفش با زیره سفت | انتقال مستقیم شوک به ستون فقرات |
| کفش بدون پشتی | بی‌ثباتی در راه رفتن، چرخش غیرارادی لگن و ستون فقرات |
| کفش‌های فرسوده | از بین رفتن خاصیت ضربه‌گیری و ساپورت پا |
چه کسانی باید بیشتر مراقب باشند؟
افرادی که ساعات طولانی سرپا هستند (پرستاران، فروشندگان، معلمان)
کسانی که سابقه دیسک کمر دارند یا تحت عمل جراحی قرار گرفته‌اند
افرادی با اضافه‌وزن یا چاقی
سالمندان با ضعف عضلانی
ورزشکارانی که کفش تخصصی مناسب رشته خود استفاده نمی‌کنند
توصیه‌هایی کاربردی از زبان یک جراح دیسک
۱. قبل از خرید کفش، نیاز بدن خود را بشناسید. اگر پای صاف دارید یا قوس بیش از حد، حتما از کفی‌های طبی استفاده کنید.
۲. هر ۶ تا ۱۲ ماه، کفش‌های روزمره را بررسی و در صورت فرسودگی تعویض کنید.
۳. در خانه نیز از دمپایی مناسب استفاده کنید. استفاده مداوم از دمپایی‌های تخت پلاستیکی در محیط خانه، می‌تواند آسیب‌زا باشد.
۴. اگر سابقه درد کمر دارید، کفش رسمی یا اداری شما نیز باید ویژگی‌های ارتوپدی داشته باشد. ظاهر رسمی دلیل نمی‌شود که سلامت فدای زیبایی شود.
۵. بعد از خرید کفش جدید، در روزهای اول استفاده را تدریجی آغاز کنید. این کار مانع از درد عضلانی یا تحریک کمر می‌شود.
ارتباط کفش با درمان دیسک کمر
بسیاری از بیماران پس از انجام درمان‌های غیرجراحی یا حتی عمل جراحی دیسک، اگر همچنان از کفش نامناسب استفاده کنند، با بازگشت درد یا افت نتیجه درمان مواجه می‌شوند. به همین دلیل، من همیشه در کنار دارو یا فیزیوتراپی، به انتخاب کفش نیز تاکید می‌کنم.
در واقع، استفاده از کفش مناسب می‌تواند مکمل درمان‌های پزشکی باشد و احتمال بازگشت علائم را کاهش دهد.
نتیجه‌گیری
برای حفظ سلامت ستون فقرات، لازم نیست حتماً درمان‌های پرهزینه انجام دهید. گاهی ساده‌ترین تغییرات مثل انتخاب یک کفش استاندارد و مناسب، می‌تواند تأثیر عمیقی در کاهش فشار به کمر و پیشگیری از دیسک داشته باشد.
کفش مناسب یکی از مهم‌ترین عوامل پیشگیری از کمردرد و دیسک کمر است، اما تنها کفش استاندارد کافی نیست.
اگر دچار دردهای خفیف یا مزمن در ناحیه کمر هستید، علاوه بر انتخاب کفش طبی و مناسب، انجام حرکات کششی سبک در خانه هم می‌تواند به کاهش فشار روی دیسک بین‌مهره‌ای کمک کند. در همین رابطه، پیشنهاد می‌کنیم این حرکت کششی مفید برای کاهش درد دیسک کمر در خانه را نیز ببینید و به برنامه روزانه‌تان اضافه کنید. این ترکیب ساده، هم به پیشگیری کمک می‌کند و هم بهبود را تسریع می‌بخشد.
به عنوان پزشکی که سال‌ها با بیماران مبتلا به کمردرد و دیسک سر و کار داشته‌ام، باور دارم که پیشگیری مهم‌تر و ساده‌تر از درمان است. اگر در انتخاب کفش دقت کنید، ستون فقرات شما در آینده از شما سپاس‌گزار خواهد بود.
