✅ این محتوا با نظارت مستقیم آقای دکتر محمدمهدی سلیمانی جراح مغز و اعصاب تولید شده و مورد تایید ایشان می باشد.
مقدمه
یکی از پرسش های پرتکراری که بیماران من مطرح می کنند این است که آیا دیسک کمر می تواند باعث لاغری شود؟ بسیاری از افراد بعد از ابتلا به دردهای کمر یا مشکلات دیسک متوجه تغییر در وزن یا کاهش حجم بدن می شوند و نگران این موضوع هستند که آیا این مسئله به طور مستقیم به بیماری دیسک مربوط است یا خیر. در این مطلب به طور کامل و روشن به این موضوع می پردازم تا ابهامات شما برطرف شود.
دیسک کمر چیست؟
بین مهره های ستون فقرات بالشتک هایی قرار دارد که به آنها دیسک گفته می شود. این دیسک ها از یک بخش نرم درونی و یک بخش حلقه ای خارجی تشکیل شده اند. وظیفه دیسک ها جذب فشار، انعطاف ستون فقرات و جلوگیری از ساییدگی مهره ها است.
زمانی که دیسک آسیب ببیند یا بیرون بزند (فتق دیسک)، می تواند روی اعصاب نخاعی فشار بیاورد و علائمی مانند درد کمر، انتشار درد به پاها، بی حسی و ضعف عضلانی ایجاد کند.
آیا دیسک کمر به طور مستقیم باعث لاغری میشود؟
خیر. از نظر علمی دیسک کمر به صورت مستقیم عامل لاغری یا کاهش وزن نیست. اما این بیماری می تواند شرایطی را ایجاد کند که به طور غیر مستقیم باعث لاغری یا کاهش حجم عضلات شود. در واقع اثرات دیسک بیشتر بر روی کیفیت زندگی، سطح فعالیت و سیستم عصبی است و همین موضوع می تواند تغییرات وزنی را توضیح دهد.
دلایل غیر مستقیم لاغری در بیماران دیسک کمر
کاهش فعالیت بدنی به علت درد
وقتی بیمار دچار درد شدید است، از ورزش یا حتی راه رفتن طولانی پرهیز می کند. این کم تحرکی به مرور زمان باعث تحلیل رفتن عضلات (آتروفی) می شود و فرد احساس می کند بدنش لاغر شده است.درگیری عصب و ضعف عضلانی
اگر فشار دیسک روی ریشه عصب زیاد باشد، پیام های عصبی به عضلات به درستی منتقل نمی شود. این وضعیت می تواند به مرور زمان موجب ضعف یا کوچک شدن عضلات پا یا باسن شود.کاهش اشتها به دلیل درد مزمن
زندگی با درد دائمی و محدودیت حرکتی بر روحیه و اشتهای فرد اثر منفی دارد. بسیاری از بیماران گزارش می دهند که در دوره های درد شدید، میل به غذا کمتر می شود و در نتیجه کاهش وزن اتفاق می افتد.اختلالات خواب و استرس
بی خوابی ناشی از درد کمر و استرس روانی مرتبط با بیماری می تواند روی هورمون های بدن تاثیر بگذارد و تغییرات وزنی ایجاد کند.
لاغری ناشی از دیسک کمر چه تفاوتی با لاغری معمولی دارد؟
لاغری معمولی در اثر رژیم غذایی یا فعالیت ورزشی معمولا متوازن است و کل بدن را درگیر می کند. اما در بیماران دیسک کمر، لاغری بیشتر به صورت تحلیل موضعی عضلات در ناحیه پا یا باسن دیده می شود. این تغییر به ویژه زمانی اتفاق می افتد که فشار روی عصب سیاتیک وجود داشته باشد. در چنین مواردی بیمار ممکن است متوجه شود که یک پای او نسبت به پای دیگر باریک تر یا ضعیف تر شده است.
چه زمانی لاغری نشانه هشدار جدی است؟
اگر کاهش وزن در مدت کوتاه و بدون دلیل مشخص رخ دهد.
اگر تحلیل عضلات پا با ضعف حرکتی یا مشکل در راه رفتن همراه باشد.
اگر بی اختیاری ادرار یا مدفوع همزمان با لاغری موضعی ایجاد شود.
در چنین شرایطی مراجعه فوری به پزشک ضروری است، زیرا ممکن است فشار شدید دیسک بر اعصاب نخاعی باعث این علائم شده باشد و نیاز به درمان فوری جراحی یا اقدامات تخصصی وجود داشته باشد.
آیا لاغری ناشی از دیسک کمر برگشت پذیر است؟
در بسیاری از موارد بله. وقتی فشار از روی عصب برداشته شود و بیمار برنامه توانبخشی و فیزیوتراپی را به درستی انجام دهد، عضلات می توانند تا حد زیادی به حالت اولیه بازگردند. البته زمان و شدت آسیب عصبی تعیین کننده نتیجه نهایی است. هرچه درمان سریع تر شروع شود، احتمال بازگشت حجم عضلات بیشتر است.
نقش تغذیه و ورزش در پیشگیری از لاغری ناشی از دیسک
تغذیه مناسب: مصرف پروتئین کافی (مانند گوشت سفید، تخم مرغ و حبوبات) و مواد معدنی مثل کلسیم و منیزیم برای حفظ سلامت عضلات و استخوان ها ضروری است.
ورزش های سبک: انجام حرکات اصلاحی تحت نظر فیزیوتراپیست می تواند به تقویت عضلات و جلوگیری از تحلیل آنها کمک کند.
کنترل وزن کلی: اضافه وزن فشار زیادی بر ستون فقرات وارد می کند. پس حفظ وزن متعادل علاوه بر جلوگیری از آسیب بیشتر، به روند بهبود هم کمک می کند.
تجربه بالینی
در تجربه شخصی من به عنوان جراح مغز و اعصاب، بیماران زیادی با نگرانی از لاغری ناشی از دیسک مراجعه کرده اند. معمولا وقتی معاینه دقیق انجام می دهم، مشخص می شود که علت اصلی، ضعف و آتروفی عضلانی ناشی از فشار روی عصب است. در بسیاری از این بیماران، پس از درمان جراحی یا غیر جراحی و انجام توانبخشی، حجم عضلات به طور قابل توجهی بهبود یافته است. این تجربه نشان می دهد که تشخیص به موقع و شروع زودهنگام درمان نقش کلیدی دارد.
جمع بندی
دیسک کمر به طور مستقیم باعث لاغری نمی شود.
لاغری در این بیماران بیشتر به دلیل کاهش فعالیت، ضعف عضلانی ناشی از فشار عصب و تغییرات سبک زندگی است.
لاغری موضعی یک علامت هشدار محسوب می شود و نیاز به بررسی پزشکی دارد.
با درمان مناسب، فیزیوتراپی، تغذیه صحیح و کنترل وزن، می توان از تحلیل عضلات جلوگیری کرد یا آن را جبران نمود.
به خاطر داشته باشید که هرگونه تغییر ناگهانی در وزن یا شکل بدن باید توسط پزشک بررسی شود. اگر شما یا اطرافیانتان با چنین شرایطی مواجه هستید، مراجعه به متخصص بهترین راه برای پیشگیری از آسیب های جبران ناپذیر است.
